Muzyczne podróże - IRON MAIDEN cz. 2

Sześćdziesiąt pięć.

Nie ma czasu na nic, więc tylko dla przejawu aktywności, ciąg dalszy moich rozważań o Iron Maiden.

Co innego może jutro.

IRON MAIDEN cz. 2

„Somewhere in Time” (1986).  To był czas, kiedy IRON MAIDEN znajdowało się na absolutnym szczycie heavy metalu. I moment, w którym zespół uświadomił sobie, że nagrywając wciąż w tym samym stylu strzelą sobie w stopy. Dlatego na kolejnym wydawnictwie zmienili formułę, z jednej strony dociążając całość, z drugiej wprowadzając dużo nowoczesności poprzez zastosowanie syntezatorów gitarowych. I oto pojawił się album bardzo niedoceniony, bowiem na tej płycie nie ma ani jednego słabego numeru, a całość, od jednej z najlepszych okładek w historii grupy, po futurystyczny koncept wypada naprawdę znakomicie. A to, że wiele osób uznało ten album za lekki ukłon w stronę szerszej publiczności? Bzdura. Szczególnie z perspektywy czasu. Trudno mi tu wyróżnić jakieś utwory szczególnie, bo to pierwsza z płyt ajronów, na której podobają mnie się naprawdę wszystkie kompozycje po kolei i żadna nie sprawia wrażenie zbędnej. Gdybym jednak musiał, to wskażę „Wasted Years” (za kapitalną zagrywkę, tekst i solo Adriana), „The Loneliness of The Long Distance Runner” (za galopady i tekst ponownie) i „Alexander the Great” (za całokształt).

„Seventh Son of the Seventh Son” (1988). Album uznawany przez wiele osób za najważniejszy i najlepszy. W tym również za szefa grupy, Steve'a Harrisa. Moja opinia jest zgoła odmienna. Dość powiedzieć, że lata temu, gdy dopiero zaczynałem przygodę z muzyką metalową i namiętnie zasłuchiwałem się METALLICĄ, SLAYEREM, MEGADETH, a powoli łykałem SEPULTURĘ i OBITUARY, postanowiłem zbadać, co to jest to IRON MAIDEN. Okładki mówiły jedno, muzyka drugie. Pożyczyłem od kumpla ten album i po trzecim numerze poddałem się. Na dobre dwa, czy trzy lata skreśliłem ajronów z listy metalowego „must have”. Dlaczego? Bo tu grupa poszła jeszcze dalej w rozmiękczaniu stylistyki, a syntezatory zdominowały całość albumu. Dziś doceniam taki zabieg. Szczególnie, że zespół próbował odświeżyć formułę. Te akustyczne wstawki, mroczny środek kompozycji tytułowej ocierający się wręcz o geniusz, wielki koncept tekstowy, no i niebanalne umiejętności muzyków przekładające się na imponującą technikę (sokówki w rewelacyjnym „Infinite dreams” czy zagrywki basowe w „Only the Good Die Young”), czy też wspaniałą melodykę (refreny „The Evil That Man Do” czy „The Clairvoyant”). To bardzo dobry album, rzetelny i maksymalnie przebojowy. I to jest chyba jego największa wada. Ajroni dotarli do punktu, gdzie metal ociera się o pop, a w takim „Can I Play With Madness” w tę stylistykę wpada. I choć zawsze drę się „Up the Irons”, czterokrotnie widziałem ich na żywo i chętnie pojechałbym raz jeszcze, to tej kompozycji chronicznie nie znoszę. I nikt mi nie wmówi, że jest dobra. Albo, że to heavy metal.

„No Prayer For The Dying” (1990). Zespół przechodził poważny kryzys. Jak już się jest na szczycie i nie można zdobyć więcej, trzeba walczyć, żeby się utrzymać. Zostać wiernym sobie i jednocześnie oryginalnym. A przede wszystkim pozostać grupą ludzi, których bawi wspólne tworzenie muzyki, a nie produkowanie kolejnych hitów. Tempa nie wytrzymał Adrian Smith, który zrezygnował z muzyki metalowej i rozpoczął karierę solową. Jego miejsce zajął cyrkowiec Janick Gers. To bardzo dobry gitarzysta, który od lat głupieje, skacze i biega po scenie. I jakoś mnie w tym wszystkim nie przekonuje. Bo o ile i Murray i Smith posiadają własny, unikalny styl, to Gers jest wybornym technikiem, który zagra wszystko, ale czy coś swojego? Dobra, wracam do albumu. Został nagrany na spokojnie i niejako byle jak. Zespół za wszelką cenę chciał powrócić do beztroskich czasów grania bez hiperprodukcji i megakonceptów, które dominowały na ostatnich kilku płytach. Miało być bardziej surowo i oldschoolowo. I niby jest. I niby te refreny nie są złe. I te riffy niezgorsze. Ale takie „Mother Russia” brzmi jak autoparodia. „Holy Smoke” to już w ogóle drętwy żart. Brzmienie to kompletna porażka. Radzi sobie jako tako przebojowy „Running Silent Running Deep”, a poza tym, na szczęście znalazły się tutaj jeszcze utwór tytułowy i wykradziony z solowej płyty Dickinsona „Bring Your Daughter... To The Slaughter”. Oba znacznie odstające od dotychczasowych utworów grupy, ale i od reszty kiepskich kompozycji z tego albumu. Czas pokazał, że zapowiedziały niejako dalsze drogi formacji.

„Fear of the Dark” (1992).  Zespół poszedł po rozum do głowy i przestał wydziwiać z brzmieniem, okrzepł w latach 90-tych i wkroczył w nie z hukiem. Dowodem na to otwierający killer „Be Quick Or Be Dead”. Przebój jakby wykradziony Judas Priest, niemniej robiący mocne wrażenie. Potem przebojowy „From Here To Eternity”, który zadowoli wszystkich fanów melodyki i jazdy na motorach, a później miniarcydzieło: „Affraid To Shoot Strangers”. Dlaczego mini? Bowiem daleko mu do klasycznych pozycji grupy, a jednak swymi unikalnymi solówkami i wyjątkowym klimatem wyróżnia się na tyle, że jest jedną z moich ulubionych kompozycji zespołu. Większość ludzi ma problem z tym albumem, bo rzeczywiście, nie jest on typowym „ajronowaniem”, zespół wyraźnie stara się dopasować do czasów i odnaleźć złoty środek. Dowodem choćby klasyczna (i absolutnie wspaniała) ballada „Wasting Love” czy oparty na stylistyce AC/DC „Weekend Warrior”. A mnie właśnie ta różnorodność poparta świetnym brzmieniem, klasycznym, rockowym pazurem zachwyciła od początku. Zachwyca też Dickinson, który planował już odejść z zespołu, a więc na ostatniej płycie dwoił się i troił, by zadowolić i kumpli z zespołu i fanów. A to zadziornie pokrzyczy, a to mrocznie pomruczy, coś zarecytuje, śpiewa i w stylu podniosłym i patetetycznym. Przyznam – to mój pierwszy album Iron Maiden jaki kupiłem i zajeżdżałem go do upadłego pod koniec szkoły podstawowej. Nie ma tu złej kompozycji, a że większość to solidny hard rock, a nie heavy metal? Mnie to nie przeszkadza. Poza tym, według zasady, że dobra płyta musi się świetnie zacząć (wspomniany „Be Quick...”), i fenomenalnie skończyć, to ta jest chyba najlepszym na to dowodem. Finałowy „Fear of The Dark” to absolutny klasyk, punkt obowiązkowy każdego koncertu i powiedzmy szczerze, jedno z największych arcydzieł grupy. Piękne pożegnanie z Dickinsonem.

„The X Factor” (1995). Pechowy album dla grupy, bo raz, że nagrany po długiej przerwie, kiedy przez scenę rockową przewaliła się fala zatęchłego death metalu, bluźnierczego blacku, a rock zdominował bunt grunge. Dla zespołu pokroju Iron Maiden nie byłoby to problemem (wszak przetrwali wszelkie zawirowania i zmiany mody muzycznej), ale był to też pierwszy album nagrany bez Dickinsona, a co gorsza, z Blaze'm Bailey'em. I nie chodzi o to, że to zły wokalista. Wszak Sabaton od lat udowadnia, że nie trzeba umieć śpiewać, by podbijać serca fanów. A Blaze'a lubię, bo solowe płyty „The Man Who Would Not Die” czy „Promise and Terror” pokazują, że świetnie sobie radzi, na dwóch koncertach z nim bawiłem się świetnie, a i prywatnie okazał się super gościem. Problem w tym, że zastąpić Bruce'a się nie da. No i jeśli się weźmie pod uwagę fakt, że Blaze raczej sobie podśpiewuje, niż ekspresyjnie drze paszczę, jak to robił jego poprzednik, to Bailey nie ma szans. I powiem to z żalem, ale on właśnie rozkłada na łopatki jedną z najlepszych płyt ajronów. Takie utwory jak „Sign of the Cross”, „Lord of the Flies”, „Fortunes of War”, „Blood on the World's Hands” czy „Judgement of Heaven” to petardy, rewelacyjnie zagrane i zaaranżowane. Do tego teksty, nigdy wcześniej nie były tak mroczne, tak zaangażowane i osobiste. To wyjątkowy i przełomowy album, który nie został należycie doceniony z prostej przyczyny. Cały patos i potęgę kompozycji rozkłada śpiew Blaze'a, który tutaj sam nie mógł chyba dać sobie rady z całością. To co w innym czasie, pod innym szyldem okazałoby się hitem, tutaj zachwiało potężnym do tej pory pomnikiem Żelaznej Dziewicy. O ile upadek jej jeszcze nie groził, pojawiły się pęknięcia, a Steve Harris pewnie zaczął się zastanawiać, dlaczego tak bardzo mu zależało, by nowym wokalistą był ktoś, kto kompletnie nie przypomina poprzednich frontmanów. Ach, i jeszcze ta okładka! Ja uwielbiam horrory i makabrę, ale tak naturalistyczny Eddie też pewnie zaskoczył, niekoniecznie miło wszystkich fanów. To świetna okładka, ale czy do tego zespołu?

Tyle na dziś.

Bez odbioru.